Các dạng bệnh và biến chứng của suy tĩnh mạch

Những dạng bệnh và biến chứng sau đây thường xuất hiện sau nhiều tháng, nhiều năm (có khi tới 10 năm) tính từ lúc bắt đầu có triệu chứng sớm của suy tĩnh mạch. Ở giai đoạn sớm, nếu điều trị không đúng cách hoặc không điều trị gì cả, bệnh sẽ tiến triển ngày càng nặng tới một trong các dạng bệnh này. Do bệnh tiến triển chậm chạp và cảm giác “không nguy hiểm”, vẫn làm việc bình thường, không ảnh hưởng gì đến sức khỏe tổng trạng, nên thường nhiều người “sống chung” với nó và khả năng chịu đựng tăng dần theo thời gian, cho đến khi có những biểu hiện sau:

Tĩnh mạch mạng nhện (spider vein)

tinh_mach_mang_nhenĐó là các mạch máu nhỏ li ti dài khoảng vài milimet hoặc vài centimet thấy được như hình mạng nhện ngay dưới bề mặt da. Tĩnh mạch mạng nhện hiếm ghi gây phiền hà cho bệnh nhân, và hầu hết chỉ gây phiền toái về mặt thẩm mỹ. Tuy nhiên, nó có thể là một dấu hiệu báo trước tĩnh mạch dãn như mô tả sau đây.

Dãn tĩnh mạch đơn thuần (varice, varicose)

162Nếu thành tĩnh mạch trở nên mềm và căng dãn ra, các van tĩnh mạch không còn đóng kín nữa. Lúc đó, máu bị ứ đọng lại trong tĩnh mạch làm cho các tĩnh mạch bị cong oằn xuống nhiều hơn. Theo thời gian, sẽ dẫn đến sự hình thành mạng lưới các mạch máu ngoằn ngoèo. Nếu không được điều trị đúng cách, các tĩnh mạch dãn sẽ tiếp tục căng dãn ra, gây ra nhiều biếng chứng nặng nề. Dưới đây là một số biến chứng thường gặp.

Suy tĩnh mạch mạn tính (CVI)

164Là tình trạng dãn tĩnh mạch kèm theo các triệu chứng viêm nhiễm tại chỗ ngoài da. Các biểu hiện gồm có: biến đỗi màu da (chân đi giày ống), viêm nhiễm tại chỗ, xơ cứng bì (da bị dày lên do viêm nhiễm lâu ngày), ngứa da, cảm giác kiến bò, vọp bẻ (chuột rút) ban đêm, phù chân …

Viêm tĩnh mạch

161Những dấu hiệu của tĩnh mạch bị viêm là đỏ rõ rệt, sưng phù, nóng da và đau dữ dội dọc theo đường đi của tĩnh mạch (dọc theo mặt trong và sau đùi, khoeo chân).

Tắc tĩnh mạch (huyết khối tĩnh mạch sâu)

Nếu dòng máu chảy về tim bị yếu, tức là tốc độ dòng chảy của máu bị chậm lại, thì nguy cơ của việc hình thành cục máu đông (huyết khối) trên thành mạch máu là rất cao, nhất là tại mặt trên các van tĩnh mạch. Những cục máu đông này làm tắc tĩnh mạch và do đó, ngăn cản dòng máu chảy về tim, và tổn thương nhiều hơn cho hệ tĩnh mạch là hiển nhiên. Dấu hiệu đầu tiên là phù chi dưới (thường là bất đối xứng), có thể kèm theo nóng da phần dưới chỗ tắc, đau và cảm giác nặng chân. Phải đến bác sỹ để điều trị cấp cứu ngay vì có thể cục máu đông nếu bị bong tróc ra, sẽ đến phổi làm tắc mạch phổi, đe dọa đến tính mạng.

Loét chân

chung_loet_chanDo máu nghèo ô-xy trong tĩnh mạch không được chuyển đi, sự trao đổi chất dinh dưỡng và chất thải bị ngừng trệ, nên dinh dưỡng cho da giảm đáng kể, nhất là tại các vùng da sát xương, ít có mô cơ bên dưới, như da trước xương chày (ống quyển) và vùng mắt cá chân. Điều này làm cho các tế bào bị hư hại trầm trọng và mô bị chết. Các vết thương mãn tính như loét chân có thể xuất hiện. Để chữa lành các vết thương mạn tính này, phải giải quyết tận gốc sự ứ đọng máu ở chân, là nguyên nhân gây loét do thiếu dinh dưỡng trong bệnh suy tĩnh mạch.